29. MADDE KABUL EDİLDİ! İŞTE TARTIŞMALI MADDE VE GEREKÇESİ

Ak Parti ve Milliyetçi Hareket Partisi’nin hazırladığı ‘sosyal medya yasası’ olarak bilinen yasa tasarısı dün gece itibariyle mecliste görüşmelere başlandı. 40 maddeden oluşan ve birçok tartışmayı da beraberinde getiren yasa teklifinin kabul edilen maddelerinin bazıları 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.

‘Dezenformasyonla mücadele’ amacıyla hazırlandığı söylenen ve içinde bir çok maddeyi barındıran sosyal medya yasası ile internet haberciliği ile ilgili bazı boşluklarda doldurulmuş olacak fakat en önemlisi “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’’ gerekçeli ve tartışmalara neden olan 29. Madde kabul edildi. Bu madde yurtiçi ve yurtdışı kaynaklarda basına sansür olarak yorumlandı.

29. MADDE KABUL EDİLDİ? 29.MADDE NEDİR, NELERİ KAPSIYOR?

26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 217 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma

MADDE 217/A: (1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.

(2) Suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır.”

29. maddenin bünyesine dahil edileceği Türk Ceza Kanunu’nun 217. maddesi:

“Kanunlara uymamaya tahrik

Madde 217- (1) Halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişi, tahrikin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

‘’29. Madde kapsamında ne kadar ceza verilebilir.’’

Yeni düzenlemeyle birlikte Türk Ceza Kanunu’nun 217. maddesine dahil edilecek olan 29. madde, belirtilen suçları uygulayan kişilere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilmesini öngörüyor. Öte yandan suçun anonim hesaplar aracılığıyla işlendiği tespit edilirse, bu ceza 4,5 yıla kadar çıkabiliyor.

SOSYAL MEDYA YASASI NELERİ KAPSIYOR?

Sahte isim ve fake hesaplara düzenleme geliyor. Yasa dışı içerik oluşturup paylaşma; küfür, iftira veya hakaret etmek, karalamak ya da itibarsızlaştırmak, nefret ve sosyal medya zorbalığının engellenmesi amaçlanıyor.

ÇOCUKLAR ZARARLI İÇERİKLERDEN KORUNACAK

Erken yaştaki çocuk kullanıcıların zararlı içeriklerden korunması amaçlanacak. Çocukların maruz kalmaması gereken; ses, görüntü, yazı vb. engellenebilecek.

HABER SİTELERİ İÇERİKLERİNİ SAKLAMAK ZORUNDA OLACAK

Tüm haber siteleri yayınladıkları içerikleri saklayacak. Basın Hukuku’nda da yeri olan içerik saklama ve arşiv depolama internet gazeteleri için de geçerli olacak.

BASILI GAZETELERİN İLAN TEKELİ ORTADAN KALKACAK

Basın İlan Kurumu’nun 45. Maddesine 45/A maddesi eklenerek resmi ilan ve reklamların internet haber sitelerinde belirli kurallar çerçevesinde yayınlatılabilmesinin önü açılacak. Bu şekilde internet haber siteleri ve yerel basın desteklenmiş olacak.

KÜNYE ZORUNLULUĞU

Yasa ile haber siteleri de basılı yayınlar gibi künye zorunluluğuna tabi olacak. Bir gazete için geçerli kurallar, haber üreten internet siteleri için de geçerli olacak.

‘’YALAN HABER VE İFTİRA’’ SUÇ SAYILACAK

Haberin suç sayılabilmesi için; Yayılan haber gerçek değilse, ülkenin güvenliği ve kamu sağlığını ilgilendiriyorsa, halk arasında korku, panik ve endişe oluşturma kastı varsa, kamu barışını bozmaya yönelik ise, aleni ise (yani ilgisi olmayan kişilere ulaşabilecekse), kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.